Czy Polacy oceniają gry inaczej niż reszta świata?

W Try Evidence niejednokrotnie zastanawialiśmy się, często wraz z naszymi Klientami, czy spostrzeżenia polskich graczy biorących udział w naszych badaniach i playtestach są „reprezentatywne” dla ogółu populacji graczy światowych. W skrócie: czy Polacy doświadczają gier tak samo jak gracze z pozostałych części świata. A może przez specyficzne warunki kulturowe, ze względu na polską tożsamość, odbierają gry nieco inaczej? Aby rozwiać te wątpliwości, postanowiliśmy sprawdzić, czy istnieją różnice w ocenach 48 wybranych przez nas gier, między graczami z Polski a graczami z całego świata.

W tym celu porównaliśmy oceny wybranych gier wystawiane przez Polaków na dwóch polskich portalach gamingowych – gry-online.pl oraz ppe.pl – z ocenami tych samych gier wystawionych przez graczy z całego świata w międzynarodowych serwisach – GameSpot oraz Metacritic.

Gry zależne i niezależne kulturowo – co to znaczy i jak je wybraliśmy

Wybrane do analizy tytuły podzieliliśmy na dwie grupy – na gry zależne i niezależne kulturowo.

Gry zależne kulturowo są osadzone w kulturze lub historii danego kraju albo regionu.

Osoby stamtąd pochodzące mogą mieć większą łatwość w utożsamieniu się z przedstawionymi w tych grach tematami. Zakładamy, że taka sytuacja może wpływać na ocenę danego tytułu nie tylko przez pryzmat jakości gry, ale właśnie – być może głownie – przez tę specyficzną bliskość (lub odległość) kulturową.

Zakładaliśmy, że w skrajnych przypadkach wpływ kulturowy na ocenę gry może być tak silny, że wyjątkowo zależne kulturowo gry mogłyby być wręcz niezrozumiałe lub nieinteresujące dla osób spoza danego kręgu kulturowego.

Gry niezależne kulturowo to propozycje, które można określić jako uniwersalne – poruszające tematy z którymi każdy, zachodni gracz może się utożsamić czy je zrozumieć.

W każdej z grup znalazły się po 24 tytuły. Zadbaliśmy o to, by zachować proporcje gatunków. W grupie gier niezależnych kulturowo znalazło się tyle samo gier poszczególnych gatunków, co w grupie gier zależnych kulturowo. Wybraliśmy je bazując na wewnętrznych dyskusjach w ramach Try Evidence, a także na podpowiedziach i opiniach osób w mniejszym lub większym stopniu związanych zawodowo lub badawczo z branżą grową, i w końcu także w dyskusjach z graczami.

Gry niezależne kulturowo wybrane do analizy

W grupie gier niezależnych kulturowo wyodrębniliśmy następujące tytuły:

• Akcja: Uncharted 4: Kres złodzieja, Star Wars Jedi: Upadły Zakon, The Last of Us, Control i Tomb Raider
• Akcja z naciskiem na walkę wręcz: For Honor, Batman: Arkham Asylum
• Hack and Slash: Diablo i Devil May Cry
• Platformowe: Hollow Knight
• Przygodowe: Life is Strange, Heavy Rain, Detroit: Become Human, The Walking Dead: Season Two i A Plague Tale: Innocence
• RTS: Company of Heroes i Frostpunk
• Skradanki: Dishonored
• Strategie turowe: Sid Meyer’s Civilization IV oraz Rome: Total War
• Survival-driven: The Evil Within

Wszystkie wymienione powyżej gry cechuje uniwersalność – poruszają tematy wspólne dla wielu kultur i są zrozumiałe dla większości graczy na całym świecie.

Gry zależne kulturowo wybrane do analizy

Wśród gier zależnych kulturowo wybraliśmy następujące tytuły:

RTS

• Northgard – strategia czasu rzeczywistego mocno osadzona w kulturze wikingów i krajów skandynawskich. Pełnymi garściami czerpie z nordyckiej mitologii.
• Iron Harvest – gra zainspirowana twórczością Jakuba Różalskiego. Przedstawia alternatywną historię po I wojnie światowej. Fabuła jest mocno inspirowana historią trzech państw – Polski, Rosji i Niemiec.

Strategie turowe

• Warsaw – opowiada historię ważnego dla Polaków Powstania Warszawskiego (w 1944 roku, podczas II wojny światowej).
• Thea: The Awakening – polska gra, która bardzo wyraźnie czerpie z mitologii słowiańskiej. Gracz wciela się w jedno z ośmiu słowiańskich bóstw.

Akcja

• Ghost of Tsushima – akcję gry osadzono na tytułowej japońskiej wyspie, gracz wciela się w samuraja walczącego z mongolskim najeźdźcą.
• Hellblade: Senua’s Sacrifice – gra oparta na celtyckich i nordyckich wierzeniach.
• Okami – silnie nawiązuje do japońskich wierzeń i kultury. Oprawa graficzna jest inspirowana starojapońską sztuką malarską sumi-e.
• NieR: Automata – gra akcji o klasycznych, japońskich korzeniach, która podbiła zachód. Cechuje się typowymi dla japońskich gier mechanikami i rozwiązaniami.
• S.T.A.L.K.E.R: Cień Czarnobyla – gra zainspirowana twórczością braci Strugackich, nawiązuje do katastrofy atomowej w Czarnobylu.

Przygodowe

• Paradise Lost – przygodówka przedstawiająca alternatywną historię po II wojnie światowej. Gracz wciela się w polskiego chłopca odkrywającego tajemnice niemieckiego bunkra.
• 1979 Revolution: Black Friday – skupia się na rewolucji islamskiej z roku 1979, która doprowadziła do obalenia dyktatury Mohammada Rezy Pahlavi w Iranie. Przedstawiono w niej historyczne wydarzenia z różnych punktów widzenia. Gra opowiada między innymi o Czarnym Piątku.
• Raji: An Ancient Epic – gra osadzona w starożytnych Indiach, inspirowana wierzeniami indyjskimi. Przedstawia postacie indyjskich demonów i bogów.
• Kentucky Route Zero – akcja rozgrywa się w USA w stanie Kentucky, przez co nabiera typowo „amerykańskiego” klimatu.
• Danganronpa: Trigger Happy Havoc – gra należąca do bardzo charakterystycznego dla Japonii gatunku visual novel. Akcja rozgrywa się w elitarnej japońskiej szkole.

RPG

• Yaga – RPG inspirowana słowiańskim folklorem.
• Operencia: The Stolen Sun – czerpie garściami z folkloru Europy Środkowej.  Wiele lokacji to wariacje na temat faktycznie istniejących miejsc, np. węgierskich miast i postaci historycznych (m.in. Atylla).
• Kingdom Come: Deliverance – gra osadzona w historycznych realiach wojen husyckich, które dotknęły Europę Środkową w XV wieku.

Survival-driven

• My Summer Car – akcja rozgrywa się w Findlandii i zawiera elementy kultury tego kraju.

Hack and Slash

• Jotun – gra osadzona w mitologii nordyckiej.
• God of War (2018) – czerpie garściami z mitów skandynawskich – zarówno jeśli chodzi o lokacje, jak i postacie (np. skandynawscy bogowie), wydarzenia i motywy.

Skradanki

• Assassin’s Creed III – przedstawia konflikt między rdzennymi mieszkańcami Ameryki Północnej a kolonistami. Opowiada również o wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych.

Platformowe

• Never Alone – gra inspirowana legendami Inuitów. W tworzenie tego tytułu zaangażowano ekspertów od kultury Inutów, dzięki czemu gra wiernie oddaje ich ludowe tradycje i szczegółowo opowiadania o wierzeniach, takich jak Ludzie Nieba, Toczące się Głowy czy Człowiek Zamieci.

Akcja – z naciskiem na walkę wręcz

• Darksiders – wariacja na temat biblijnej apokalipsy. Luźno nawiązuje do wierzeń chrześcijańskich i postaci biblijnych (anioły, demony, Jeźdzcy Apokalipsy).
• Yakuza 0 – zwana jest japońską odpowiedzią na Grand Theft Auto (choć w rzeczywistości to nowoczesne GTA było odpowiedzią na japońskie Shenmue, protoplastę serii Yakuza). Fabuła kręci się wokół japońskich grup przestępczych.

Wyniki – czy oceny gier wystawiane przez Polaków różnią się od ocen wystawianych przez graczy globalnych?

Analizy statystyczne wykazały, że ogólnie nie ma istotnych różnic w ocenach wystawianych przez Polaków i ocenach wystawianych przez globalnych graczy, zarówno w przypadku gier niezależnych jak i zależnych kulturowo.

Różnice w średnich ocenach większości gier były niewielkie nawet „na oko”. W przypadku gier zależnych kulturowo najwyższa zaobserwowana różnica w skali ocen od 0 do 10 wyniosła 1,9 punktu (Kentucky Route Zero), natomiast w przypadku niezależnych kulturowo – 1,1 punktu (Darksiders). Średnia różnica w ocenach polskich i zagranicznych graczy wyniosła 0,67 punktu w przypadku gier zależnych kulturowo i 0,3 w przypadku niezależnych. Jak wcześniej wspominaliśmy, te niewielkie różnice są statystycznie nieistotne* jeśli wziąć pod uwagę ogół analizowanych gier; zatem –  oceny zestawów wybranych gier przez polskich graczy i ogół graczy globalnych nie różnią się istotnie od siebie. Różnice w wartościach bezwzględnych ocen istnieją na poziomie niektórych, pojedynczych tytułów. Niestety nie mieliśmy technicznej możliwości sprawdzenia czy np. w przypadkach takich jak Kentucky Route Zero, Jotun,  Operencia, czy My Summer Car, spore różnice w ocenach ze strony Polaków w stosunku do ocen globalnych graczy mają charakter systematyczny czy przypadkowy. Do sprawdzenia tych wątków potrzebny byłby dostęp do konkretnych rozkładów każdej z ocen (sama średnia nie jest wystarczającą miarą, aby stwierdzić istotność różnicy), którymi nie dysponowaliśmy.

Prawdopodobne jest zatem, że

polscy gracze doświadczają gier i oceniają je ogólnie podobnie jak globalna populacja graczy. Co ważne, gdy wziąć pod uwagę całe grupy gier, oceny Polaków są zbieżne z ocenami graczy globalnych nawet w przypadku gier zależnych kulturowo,

które bywają osadzone w innej niż Polska kulturze i poruszają tematy lub opowiadają o wydarzeniach historycznych, z którymi Polacy nie zawsze mogą się utożsamić.

Jak to wszystko badaliśmy?

Omawianą analizę przeprowadziliśmy na początku lipca 2021 roku. Do zestawienia przyjęliśmy 48 gier należących do 10 gatunków (RTS, strategie turowe, akcji, przygodowe, RPG, survival, hack and slash, skradanki, platformowe, brawler), w tym 24 gry zależne kulturowo i 24 niezależne kulturowo. Wyciągnęliśmy średnie oceny poszczególnych gier wystawiane przez Polaków oraz przez graczy z całego świata. „Polską” ocenę obliczaliśmy na podstawie ocen społeczności wystawianych na jednych z największych polskich portali gamingowych – GRY-Online.pl praz ppe.pl, a „światową” na podstawie ocen graczy wystawianych w serwisach Metacritic i GameSpot. Następnie sprawdziliśmy, czy istnieją statystycznie istotne różnice w ocenach gier między tymi dwiema grupami graczy.

Poniżej prezentujemy tabele, w których przedstawiliśmy szczegółowe oceny poszczególnych tytułów, z uwzględnieniem ich gatunków, zależności kulturowej i pochodzenia graczy wystawiających daną ocenę.

Gry zależne kulturowo – tabele ocen

Gry niezależne kulturowo – tabele ocen

Jeśli jesteście ciekawi, w co grają, jak grają i czego oczekują polscy gracze, zapraszamy do zapoznania się z tekstem zawierającym ciekawostki na ten temat, pochodzące z naszego raportu Gaming Sense (2020).

*Istotność statystyczna to ocena, czy dany wynik wystąpił przypadkiem. Jeśli wynik jest nieistotny statystycznie, oznacza to, że jest duże prawdopodobieństwo, że wystąpił on przez przypadek. A zatem  – kiedy porównujemy wyniki i okazuje się, że otrzymane różnice są nieistotne statystycznie, można powiedzieć, że różnice wartości bezwzględnych ocen między badanymi grupami nie mają żadnego praktycznego znaczenia.

–

Chcesz zacytować artykuł? Zrób to elegancko:

Cieślak, K. (2021, 09 07). Czy Polacy oceniają gry inaczej niż reszta świata? Pobrano z lokalizacji https://tryevidence.com/pl/blog/czy-polacy-oceniaja-gry-inaczej-niz-reszta-swiat/